hoge mote | restauratie van een historisch en beschermd monument tot toeristisch onthaal en belevingsmuseum
De ‘Hoge Mote’ is gelegen aan de rand van het historisch centrum van Ronse. Op een steenworp van de Sint-Hermesbasiliek, maar wel aan de voet van de uitvalsweg en paden richting het Muziekbos. De mote positioneert zich tussen het nog dense stadsweefsel enerzijds, maar kent een open opstelling, omzoomd door een watervlak, palend aan een royaal park.
De ‘Hoge Mote’ in Ronse is een historisch monument met een lange bouwhistorie: het gebouw heeft vele metamorfoses gekend, van boerderij over fabriek tot het statige pand zoals het zich nu voordoet. We troffen het gebouw in slechte staat en met stabiliteitsproblemen.
Heel wat van deze historische gelaagdheid verdween bij de romantische restauratie van de jaren ‘40. Toen werd niet alleen het woongebouw, maar ook het poortgebouw en de oostelijke fabrieksvleugel naar een het romantische beeld van een kasteelhoeve gerestaureerd. Het (tijdelijke) industriële karakter van de site verdween bij deze werken. Deze oostelijke fabrieksvleugel werd met een verdieping verlaagd en kreeg een torentje aan de straatzijde, raamopeningen werden onherkenbaar verbouwd. In deze restauratie werd tevens al het zichtbaar baksteenmetselwerk overschilderd.
De site werd als monument beschermd na de werken van de jaren ‘40, dit betekent dat de (romantische) verbouwing van de jaren ’40 dus ook een historisch, architecturale waarde krijgt in de bescherming. Samen met restauratie-architecte Sabine Okkerse en in overleg met Onroerend Erfgoed, werd wel overwogen hoe het gebouw nieuw leven kon krijgen met respect voor wat er nog intact was.
In de lange bouwgeschiedenis, werden de drie torentjes op de hoeken telkens in een andere bouwfase bijgebouwd. We plaatsen een 4de torentje als sluitstuk van een circulatie die integrale toegankelijkheid beoogt, opnieuw op een hoek, maar dit keer in een teruggetrokken positie in de oksel. Lift en trap positioneren zich zo buiten het volume, in de mogelijkheid om de passen van de 2 aanpalende vleugels te verzoenen. In hoogte concurreert deze toren met de drie bestaande torens, architecturaal krijgt hij een hedendaagse uitstraling. Qua materialiteit wordt in een zachte nuance, maar met toch duidelijk verschillende materialen, aangesloten op het oude pand.
Onder het motto van de stad ‘Ronse, stad met uitzicht’, kan je in deze toren nog één niveau hoger opklimmen dan strikt noodzakelijk. Het hoogste platform biedt een uitkijkplek richting het mooie landschap dat dit belevingscentrum bejubelt. In de scenografie van het belevingscentrum, van de hand van Bailleul Ontwerpbureau, wordt hier een voorzet geboden tot het te ontdekken gebied rond Ronse.
Ook binnenin het gebouw staan de uitzichten en de doorzichten centraal. De gelijkvloerse en de eerste verdieping worden via drie vides met elkaar in contact gebracht. Het dak wordt voelbaar tot volle hoogte. In de gevels worden enkele stalen zichtvensters geplaatst die de aandacht van passanten zullen trekken en tegelijkertijd voor de bezoekers als gekaderde uitzichtvensters op de omgeving fungeren.
bouwjaar : 2015 - 2018
team : bailleul ontwerpbureau : scenografie - sabine okkerse : restauratie - Norbert Provoost : stabiliteit - HPEngineering : technieken
fotografie : michiel de cleene